To Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Φυσική Αγωγή και τον Αθλητισμό

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ στις 13 Νοεμβρίου 2007

εξέδωσε ψήφισμα και απαιτεί από τα κράτη μέλη:

Έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο "Προώθηση της υγιεινής διατροφής και της σωματικής άσκησης: μία ευρωπαϊκή διάσταση για την πρόληψη του υπερβολικού βάρους, της παχυσαρκίας και των χρονίων παθήσεων" (COM(2005)0637),

Έχοντας υπόψη τη Λευκή Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο "Ευρωπαϊκή Στρατηγική για θέματα υγείας που έχουν σχέση με τη Διατροφή, το Υπερβολικό Βάρος και την Παχυσαρκία" (COM(2007)0279),

Λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπερβολικό βάρος που προκαλείται από την καθιστική ζωή και την ακατάλληλη δίαιτα, που οδηγεί σε ορισμένες περιπτώσεις σε κακή υγεία και σε ψυχοκοινωνικά προβλήματα και ασθένειες με ακριβές περιπλοκές, όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και οι καρδιαγγειακές νόσοι, πλήττει όλο και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της ΕΕ, περιλαμβανομένου του 1/4 των παιδιών περίπου

και πολλά άλλα...

Ζητά

Η Φυσική Αγωγή να γίνει υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις τάξεις Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου,

Η Φυσική Αγωγή να διδάσκεται τουλάχιστον 3 ώρες την εβδομάδα,

Η Φυσική Αγωγή να διδάσκεται στα Νηπιαγωγεία

Να τερματιστεί η υποβάθμιση της Φ.Α. και του προσωπικού της,

Να υπάρξει ισορροπία μεταξύ πρακτικών και θεωρητικών δραστηριοτήτων στα σχολεία

Καλεί τα κράτη μέλη να επενδύσουν σε ποιοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις στα σχολεία και να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να είναι προσιτές σε όλους τους μαθητές οι σχολικές αθλητικές εγκαταστάσεις καθώς και τα σχολικά αθλητικά προγράμματα

Να αυξηθούν επειγόντως τα επιμορφωτικά προγράμματα και να εξασφαλίσουν τη διαρκή επαγγελματική επιμόρφωση των Καθηγητών Φ.Α. σε κάθε σχολική βαθμίδα.

Επισημαίνει ότι ο αθλητισμός και η σωματική δραστηριότητα μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην καταπολέμηση των αρνητικών για την υγεία τάσεων όπως η καθιστική ζωή και η παχυσαρκία και αναφέρεται στο πρόσφατο Ευρωβαρόμετρο για την Υγεία, τα Τρόφιμα και τη Διατροφή, στις 9 Νοεμβρίου 2006, που πραγματεύεται τα υγειονομικά και σωματικά χαρακτηριστικά των ευρωπαίων, το διαιτολόγιό τους και τα προβλήματα που απορρέουν από την παχυσαρκία και την έλλειψη άσκησης·

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΝΤΟΠΙΣΘΕΙ

Υπάρχουν ορισμένα προβλήματα γύρω από τη Φυσική Αγωγή στην ΕΕ και συγκεκριμένα:

Γενικός προσανατολισμός της φυσικής αγωγής:

Τα υπάρχοντα σχολικά προγράμματα συχνά δεν παρέχουν σημαντικό σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο εμπειρίες και έρχονται σε αντίθεση με κοινωνικές τάσεις στο πλαίσιο των εξωσχολικών δραστηριοτήτων.

Υπάρχει ένας προσανατολισμός στον αθλητισμό που κυριαρχείται από ανταγωνιστικά προγράμματα δραστηριοτήτων και από τις επιδόσεις. Εάν επιθυμούμε να καταστεί η Φυσική Αγωγή ένα μέσον για την αποτελεσματική καταπολέμηση της παχυσαρκίας των παιδιών πρέπει να προωθηθούν στοιχεία που εφαρμόζονται σε όλες τις ομάδες μαθητών. Ενώ τα παιχνίδια στον υπολογιστή κερδίζουν έδαφος στις προτιμήσεις των παιδιών, υπάρχει αυξανόμενη ανάγκη για υιοθέτηση ενός ενεργού και υγιεινού τρόπου ζωής μεταξύ των παιδιών και των νέων. Για τις ομάδες αυτές του νεανικού πληθυσμού, το παραδοσιακό περιεχόμενο της ΦΑ ελάχιστα επιδρά στον τρόπο ζωής τους·

Η σωματική άσκηση βρίσκεται σε κίνδυνο αυξανόμενης περιθωριοποίησης κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας.

Κατά τα τελευταία έτη ο χρόνος που αφιερώνεται στη φυσική αγωγή στην ΕΕ έχει μειωθεί σταδιακά: από το 2002 μειώθηκε από τα 121 στα 109 λεπτά εβδομαδιαίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, από τα 117 λεπτά στα 101 λεπτά στη δευτεροβάθμια(3) - η έρευνα συνιστά σωματική άσκηση για τα παιδιά και τους εφήβους διαρκείας 60 λεπτών ημερησίως!

Υπάρχουν ενδείξεις ότι η επισήμως αναγνωρισμένη διάρκεια της ΦΑ στα σχολεία δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα δεδομένου ότι δεν εμπίπτει στις νομικές υποχρεώσεις ή προσδοκίες. Είναι αναγκαίο να διερευνηθεί η πραγματικότητα!

Με το παραπάνω θέμα συνδέεται η υποχρηματοδότηση των αθλητικών εγκαταστάσεων· η ανεπαρκής χρηματοδότηση για εγκαταστάσεις, εξοπλισμό και συντήρησή τους καθώς και για διδακτικό υλικό είναι ιδιαίτερα διάσπαρτη στην Κεντρική, Ανατολική και Νότια Ευρώπη. Οι μαθητές με αναπηρίες υφίστανται ακόμη περισσότερο τις συνέπειες της έλλειψης αυτής οικονομικής υποστήριξης.

Είναι αναγκαίο να ληφθεί περισσότερο υπόψη το βιογραφικό του διδακτικού προσωπικού ΦΑ προκειμένου να υποστηριχθεί η ποιότητα της εκπαίδευσης του διδάσκοντος, η κατάρτιση και η υποστήριξή του. Χρειάζεται εκπαιδευμένο και έμπιστο διδακτικό προσωπικό ικανό να διοργανώσει τάξεις ΦΑ που ανταποκρίνονται στις ανησυχίες για την υγεία και παρέχουν κίνητρα συμμετοχής στα παιδιά. Η αποτελεσματική και επιτυχής ΦΑ απαιτεί άρτια εκπαιδευμένο και ειδικευμένο προσωπικό ΦΑ.

Υπάρχει ένα χάσμα ΦΑ σε σχέση με τις σχολικές, εξωσχολικές και μετασχολικές δραστηριότητες.

Ο σύνδεσμος μεταξύ σχολικών εξωσχολικών δραστηριοτήτων θα έπρεπε να ενισχυθεί.

Συμμετοχή: στις εθνικές μειονότητες παρατηρούνται ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στις αθλητικές δραστηριότητες. Το πρόβλημα της συμμετοχής προκύπτει πλέον κατά τη διάρκεια του σχολικού χρόνου· τα κορίτσια μουσουλμανικού θρησκεύματος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη ομάδα στον τομέα αυτό. Παρόμοιο πλαίσιο περιορισμένης πρόσβασης είναι καταφανές μεταξύ των νέων με αναπηρία. Οι νέοι με αναπηρία έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να λάβουν μέρος σε εκτός σχολικού προγράμματος ή σε εξωσχολικές αθλητικές δραστηριότητες.

Εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη εμπειρικών στοιχείων
( δηλαδή αποτελέσματα σχολικής έρευνας) σε πολλούς τομείς σε σχέση με τον αθλητισμό, τη Φυσική Αγωγή και των αποτελεσμάτων τους στην υγεία και σε κοινωνικούς όρους.

Συμπερασματικά η Ε.Ε. και η Aιτιολογική Έκθεση του Επιτρόπου Pal Schmitt , επισημαίνει ρητά και ζητά αυτά που εμείς ερευνήσαμε, επισημάναμε,εισηγηθήκαμε ,δημιουργήσαμε και εφαρμόζουμε στη σχολική πράξη στο 2ο Γενικό Λύκειο Γαλατσίου απο το....1999

 Η απόδειξη

Τα υπόλοιπα στη κρίση σας.

Γιατί κάνουμε λιπομέτρηση των μαθητών στο σχολείο;

Το ανθρώπινο σώμα αποτελείται κυρίως από λίπος, μύες και οστά.

Αυτά είναι και τα βασικά δομικά του συστατικά. Κρίνεται όμως απαραίτητο να γνωρίζουμε την αναλογία αυτών των συστατικών στον ανθρώπινο οργανισμό έτσι ώστε να είμαστε σε θέση να συστήσουμε το κατάλληλο προπονητικό πρόγραμμα στον ασκούμενο ή για να καθοδηγήσουμε τον μαθητή σε πιο κατάλληλο διατροφικό πρόγραμμα και συμπεριφορά.

Η εκτίμηση του αν κάποιος μαθητής ή μαθήτρια είναι παχύσαρκος ή όχι γίνεται ακόμη και σήμερα με βάση κάποιους πίνακες οι οποίοι χρησιμοποιούν ως μέσο αναφοράς το βάρος, το ύψος και την ηλικία του ατόμου, ή με βάση το γνωστό "δείκτη σωματικής μάζας" ο οποίος δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια απλή εξίσωση που χρησιμοποιεί το βάρος και το ύψος ενός ατόμου για να προσδιορίσει αν είναι παχύσαρκος ή όχι.
Συγκεκριμένα: ΔΣΜ= σωματικό βάρος(kg) / ύψος (m)2. Παρ' όλα αυτά, οι συγκεκριμένοι τρόποι μέτρησης δεν είναι ιδιαίτερα ακριβείς γιατί δεν λαμβάνουν υπ' όψιν τη σωματική σύνθεση του ατόμου.

Αυτός είναι και ένας λόγος που πολλοί μαθητές-αθλητές ή έντονα ασκούμενοι, παρουσιάζουν σημαντικές αποκλίσεις από αυτούς τους πίνακες, καθώς η άλιπη σωματική τους μάζα είναι ποσοτικά μεγαλύτερη από αυτή των μαθητών που δεν γυμνάζονται συστηματικά. Και όπως είναι γνωστό, ο μυϊκός ιστός ζυγίζει περισσότερο από τον λίπος.

Πρακτικά αυτό σημαίνει πως κάποιος μαθητής ή μαθήτρια μπορεί να είναι υπέρβαρος αλλά να μην είναι παχύσαρκος, και το αντίθετο. Να είναι παχύσαρκος αλλά να μην είναι υπέρβαρος.

Τα αποδεκτά όρια λίπους όπως παρουσιάζονται στην διεθνή βιβλιογραφία είναι
13-18% για τους μαθητές ηλικίας 15-17 ετών και 18-25% για τις μαθήτριες.

Ποσοστό μεγαλύτερο του 25% στους μαθητές και 35% για τις μαθήτριες αυξάνει τον κίνδυνο για πλήθος νοσημάτων, όπως καρδιαγγειακά, διαβήτη, ορισμένες μορφές καρκίνου κ.α.άν συνυπάρχουν και άλλα αίτια. Όμως και ποσοστό λίπους μικρότερο του 5% για τους μαθητές και μικρότερο του 10% για τις μαθήτριες, αυξάνει επίσης τους κίνδυνους για την υγεία καθώς ο ανθρώπινος οργανισμός περιέχει μια απαραίτητη ποσότητα σωματικού λίπους, το οποίο είναι απαραίτητο για την διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος, την παραγωγή ενέργειας, την παραγωγή σημαντικών ορμονών, την απορρόφηση και μεταφορά των λιποδιαλυτών βιταμινών A, D, E και K, τον μεταβολισμό του σακχάρου και την παραγωγή της λιποπρωτεινικής λιπάσης (απαραίτητο ένζυμο για τον μεταβολισμό του λίπους).

Δεν θα πρέπει λοιπόν κάποιος μαθητής ή μαθήτρια να είναι υπερβολικός στην απαίτηση απώλειας λίπους ή βάρους. Δεν μπορούμε να μην έχουμε καθόλου λίπος στον οργανισμό μας.Για όλους τους παραπάνω λόγους είναι σημαντική η εκτίμηση στο σχολείο του σωματικού λίπους των μαθητών και να γίνεται με επιστημονική μέθοδο η οποία θα δείχνει με ακρίβεια το ποσοστό λίπους που υπάρχει στο σώμα του κάθε μαθητή ή μαθήτριας.

Η αναγκαιότητα μιας διαδικασίας Screening για την σκολίωση και της Ανάλυσης του Σωματικού Βάρους των μαθητών σήμερα, είναι αναγκαία ακόμη περισσότερο, καθώς δεν είναι λίγοι οι μαθητές όπως έχουμε εννέα χρόνια διαπιστώσει σε κάθε σχολικό έτος, που επιθυμούν ή επιδιώκουν να χάσουν βάρος, ενώ δεν χρειάζεται να κάνουν ενα τέτοιο εγχείρημα και πολλές φορές μάλιστα με παράλογους και επικίνδυνους στόχους.

Το αποτέλεσμα αυτών των όλο και πιό συχνά και μάλιστα πολλές φορές ακραίων μαθητικών συμπεριφορών άσκησης και διατροφής ,τα τελευταία χρόνια έχουν οδηγήσει μαθητές και ιδιαίτερα μαθήτριες στο νοσοκομείο και πολλούς γονείς σε απόγνωση λόγω έλλειψης έγκαιρης ενημέρωσης .

Απο τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι,σήμερα επιβάλλεται άμεσα ο επικοινωνιακός και τεχνολογικός εκσυγχρονισμός του Λυκείου καθώς και του σχολικού προγράμματος Φυσικής Αγωγής και των καθηγητών Φ.Α.
Σήμερα στο Λύκειο ο καθηγητής Φυσικής Αγωγής μπορεί και πρέπει να διαδραματίσει ένα ουσιαστικό ρόλο. Αυτόν της πραγματικής προαγωγής της μαθητικής υγείας, με επιστημονική ενημέρωση των γονέων και ουσιαστική προάσπιση της υγείας των εφήβων μαθητών/τριων.
Το γεγονός αυτό δεν απαιτεί ευχές και παχιά λόγια αλλα θέληση,μεράκι,έργα επιμόρφωσης των καθηγητών Φ.Α. και Πολιτική βούληση.
Μένει να Συμβούν.

Σχολικοί Δείκτες Υγείας των Μαθητών μας

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΤΗΣ ΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΣΥΝΘΕΣΗΣ
294 ΜΑΘΗΤΩΝ/ΤΡΙΩΝ του 2ου Γενικού Λυκείου Γαλατσίου

Αποτελέσματα Σωματικής Σύνθεσης
151 μαθητών σχ. ετ. 2007 - 08

Ανθρωπομετρικά στοιχεία μαθητών

Ηλικία = 15-16 ετών

Ύψος = 1,73 εκ.
Βάρος = 68 κγρ
Δείκτης Σωματικής Μάζας = 22,7 κg/m2 >>Κανονικού βάρους

Ιδανικό Βάρος Hλικίας = 64-67 kgr

Υγεία Σύστασης Σωματικού Βάρους Μαθητών

Ποσοστό σωματικού λίπους = 19 % >>Καλής ευρωστίας σωματικό λίπος

Βάρος λιπώδους μάζας = 14,5 κγρ
Άλιπη μάζα σώματος = 61,5 κγρ
Ποσοστό άλιπης μάζας = 85 %

Μέσος Mεταβολισμός Hρεμίας = 1797 cal
Ενέργεια Mέσου Φυσιολογικού Mεταβολισμού με Δραστηριότητα = 2457 cal
Σφυγμοί Ασφαλείας κατα την Άσκηση=142-155 bpm

Αποτελέσματα Σωματικής Σύνθεσης
143 μαθητριών σχ.ετ. 2007-08

Ανθρωπομετρικά στοιχεία μαθητριών

Ηλικία = 15 -16 ετών

Ύψος = 1,63 εκ
Βάρος = 56 κγρ
Δείκτης Σωματικής Μάζας = 21,1 kgr/m2 >>Kανονικού βάρους

Ιδανικό Βάρος Hλικίας = 52-58 kgr

Υγεία Σύστασης Σωματικού Βάρους Μαθητριών

Ποσοστό σωματικού λίπους = 24,4 % >>Καλής ευρωστίας σωματικό λίπος
Βάρος λιπώδους μάζας = 14,2 κγρ
Άλιπη μάζα σώματος = 49,4 κγρ
Ποσοστό άλιπης μάζας = 78 %

Μέσος Mεταβολισμός Hρεμίας = 1451 cal
Ενέργεια Mέσου Φυσιολογικού Mεταβολισμού με Δραστηριότητα = 1995 cal
Σφυγμοί Ασφαλείας κατα την Άσκηση=142-155 bpm


Μέθοδος λιπομέτρησης : Βιοηλεκτρική αγωγιμότητα σώματος με Β.Ι.Αnalyzer
Yπολογισμός Βασικού Μεταβολισμού : Tύπος Harris - Benedict
Yπολογισμός καρδιακής ζώνης ασφαλείας : Karvonen Heart Rate Target Zone

Με Επίκεντρο την Σχολική Υγεία απο το 1999 στο 2ο Λύκειο Γαλατσίου

Μαθητές,προσωπικό και οι γονείς έχουν την δυνατότητα και την ευκαιρία να αξιολογήσουν σηµαντικούς δείκτες για την υγεία τους όπως ,

τo σωµατικό βάρος

την σωµατική τους σύνθεση

το ποσοστό του σωµατικού λίπους

και να καθοδηγηθούν εξατομικευμένα

Με στόχο την έγκαιρη αναγνώριση της υγείας του Σωματικού Βάρους των μαθητών
και σκοπό την αποφυγή Ακραίων Διατροφικών Συμπεριφορών

Παρακολουθούμε συστηματικά την διάπλαση των βασικών βιολογικών παραµέτρων των µαθητών από την εγγραφή τους στο σχολείο μας µέχρι και την αποφοίτησή τους και αξιολογούμε σε περιοδικά χρονικά διαστήματα την σωματική τους ανάπτυξη.

Mετά από έγκυρη και αξιόπιστη επεξεργασία των μετρήσεων σε ειδικό λογισμικό Η/Υ ενημερώνουμε τους γονείς, συστήνοντας την παραπομπή σε ειδικούς όποτε κρίνεται απαραίτητο.

Επιτήρηση της Υγείας των Εφήβων απο το Σχολείο

Η ετήσια φυσική εξέταση του εφήβου θα πρέπει να περιλαμβάνει μια λεπτομερή κατά διαστήματα αντικειμενική εξέταση.

Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστούν ορισμένα σημεία που αφορούν ιδιαίτερα την εφηβική ηλικία.

Απαραίτητη είναι η μέτρηση του ύψους, του βάρους ,ο υπολογισμός του δείκτη μάζας σώματος καθώς και ο υπολογισμός της σωματικής σύνθεσης ,η καταγραφή τους στα σχετικά μητρώα ανάπτυξης και η ενημέρωση των γονέων.
Είναι σημαντικό να ανιχνευθούν οι περιπτώσεις υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών και να εφαρμοστεί η κατάλληλη παρέμβαση στους γονείς, καθ’ ότι η ανεύρεση παχυσαρκίας στην εφηβική ηλικία ισοδυναμεί τις περισσότερες φορές με περισσότερες πιθανότητες παραμονής της κατά την ενήλικο ζωή.

Σε αντίθετη περίπτωση η ανίχνευση περιπτώσεων οξείας ή σημαντικής απώλειας βάρους μπορεί να σημαίνει την ύπαρξη διατροφικής διαταραχής (νευρογενής ανορεξία) ή την εγκατάσταση οργανικής νόσου (κακοήθεια, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, παρασίτωση, ενδοκρινοπάθεια κ.λπ). Η οξεία απώλεια ή αύξηση βάρους μπορεί επίσης να αποτελούν και ένδειξη μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου ή άλλης διαταραχής του ψυχισμού ή του περιβάλλοντος του εφήβου.

Σωματοσκοπικός Έλεγχος


Όλοι οι έφηβοι, και ιδιαίτερα κατά την περίοδο αυξητικής αιχμής,θα πρέπει να εξετάζονται στο σχολείο ετησίως για την ανάπτυξη σκολίωσης.
Η ανεύρεση σκολίωσης στον αναπτυσσόμενο έφηβο απαιτεί γνωστοποίηση στον γονέα και παραπομπή σε ορθοπεδικό.

Αν και η πρόληψη ξεκινά από τη νεογνική ακόμη περίοδο , κατά την περίοδο της εφηβείας το άτομο θα πρέπει να αποκτά την ευθύνη και το δικαίωμα διαχείρισης της υγείας του.
Οι συστάσεις θα πρέπει να δίνονται απευθείας στον έφηβο, χωρίς τη μεσολάβηση των γονέων.
Θα πρέπει να γίνει κατανοητό το γεγονός ότι,οι συνήθειες υγιεινής και οι γνώσεις για την υγεία που αποκτώνται κατά την εφηβεία θα ισχύσουν και κατά την ενήλικο ζωή και θα καθορίσουν την ποιότητά της.

Πολλά από τα νοσήματα φθοράς των ενηλίκων (καρδιαγγειακή νόσος, υπογονιμότητα, οστεοπόρωση) μπορούν να περιοριστούν με την ενημέρωση και επιμόρφωση των σημερινών εφήβων.

Η Διατροφική συμπεριφορά των εφήβων

Η αλλαγή του τρόπου ζωής των εφήβων επηρεάζει και τις διατροφικές επιλογές τους.
Ο έφηβος βρίσκεται σε μία φάση της ζωής του, στην οποία προσπαθεί να αποφασίσει ο ίδιος το τι θα φάει και με τον τρόπο αυτό να δηλώσει την αυτονομία και την ιδιαιτερότητά του. Θέλει να είναι περισσότερο ανεξάρτητος και δραστήριος, ενώ οι διαιτητικές του επιλογές μπορούν να παίξουν πολύ βασικό ρόλο στην προσπάθεια να προσδιορίσει την ταυτότητά του. Για το λόγο αυτό, αποδέχεται ή αποφεύγει ορισμένα φαγητά, αδυνατίζει ή παχαίνει, καταναλώνει μεγάλες ποσότητες ή απέχει από το φαγητό.
Οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι οι έφηβοι καταναλώνουν με μεγάλη συχνότητα και σε σημαντικές ποσότητες τρόφιμα όπως πατατάκια, παγωτά, σοκολάτες, κρουασάν, ντόνατς, αναψυκτικά και προϊόντα «γρήγορης τροφής», που συσχετίζονται άμεσα με την παχυσαρκία, καθώς περιέχουν ιδιαίτερα αυξημένη ποσότητα θερμίδων (υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και ζάχαρη) και νατρίου, ενώ υπολείπονται σε φυτικές ίνες, ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνη Α ριβοφλαβίνη και φυλλικό οξύ.
Μελέτες δείχνουν ότι τα κορίτσια καταναλώνουν περισσότερα φρούτα και λαχανικά απ΄ ότι τα αγόρια. Συχνά όμως μια τέτοιου είδους δίαιτα πλούσια σε φυτικής προέλευσης τρόφιμα που καταναλώνεται από τις νεαρές έφηβες, έχει σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη πρόσληψη πρωτεϊνης και ασβεστίου, αν και πιστεύεται γενικά, ότι θα βοηθήσει στη μείωση του σωματικού τους βάρους.

Γενικά ο τυπικός έφηβος μπορεί να έχει τις παρακάτω διατροφικές συνήθειες:

• Προσλαμβάνει πάνω από το 30% των θερμίδων από λίπος
• Παραλείπει το πρωινό (20%)
• Παραλείπει το μεσημεριανό γεύμα (22%)
• Τσιμπολογάει συνέχεια από τις 3:00μ.μ. έως την ώρα που θα κοιμηθεί (50%)
• Καταναλώνει σε καθημερινή βάση προϊόντα fast food (80% στην Ελλάδα)

Αξίζει να τονισθεί ότι τα κορίτσια παραλείπουν περισσότερα γεύματα από τα αγόρια. Οι μελέτες δείχνουν ότι ο αριθμός των γευμάτων που αποφεύγει ο έφηβος ή καταναλώνει έξω από το σπίτι αυξάνεται προοδευτικά, από την αρχή της εφηβείας ως το τέλος, αντικατοπτρίζοντας την ανάγκη του για αυτονομία και διάθεση για ελεύθερο χρόνο μακριά από την επιτήρηση των γονέων.
Ιδιαίτερα για τα κορίτσια, η παράλειψη γευμάτων εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθειά τους να χάσουν βάρος. Το αποτέλεσμα όμως μπορεί να είναι ακριβώς αντίθετο, γιατί η παράλειψη ενός γεύματος συνήθως οδηγεί σε υπερκατανάλωση τροφής στο ακριβώς επόμενο γεύμα.
Η προσοχή μας λοιπόν την εποχή αυτή πρέπει να είναι έντονη, επιδιώκοντας τη σωστή θρέψη μέσα από τη καθιέρωση σωστών διαιτητικών συνηθειών. Αυτό όμως δεν είναι πάντα εύκολο και εφικτό.
Η γρήγορη, τυποποιημένη τροφή ( fast food), οι δεκάδες λιχουδιές που κατακλύζουν την αγορά και η υπερβολική διαφήμισή τους συνέβαλαν συμπληρωματικά στη τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς των Ελληνοπαίδων, που μαζί με την εγκατάλειψη της παραδοσιακής Μεσογειακής δίαιτας μετατράπηκαν σε καταναλωτές δυτικού τύπου με όλα τα μειονεκτήματά τους. Ειδικότερα η υπερκατανάλωση προϊόντων «γρήγορης τροφής» και μικρογευμάτων συσχετίζονται άμεσα με την παχυσαρκία καθώς περιέχουν ιδιαίτερα αυξημένη ποσότητα θερμίδων ( κυρίως από λίπος και ζάχαρη) και νατρίου, ενώ υπολείπονται σε ασβέστιο, σίδηρο, βιταμίνη Α, ριβοφλαβίνη και φυλλικό οξύ.
Πώς όμως θα απομακρύνει κανείς τον έφηβο από τη συνήθεια των fast foods όταν οι διαιτητικές του προτιμήσεις και επιλογές είναι άμεσα συνυφασμένες και με τη διάθεσή του να ενσωματωθεί στη κοινωνική ομάδα των συνομιλήκων του; Οποιαδήποτε προσπάθεια θα καταλήξει σε αποτυχία και συνεπώς η μέριμνα της οικογένειας θα περιοριστεί στα γεύματα που παίρνει σπίτι, έτσι ώστε να είναι πλούσια σε λευκώματα, σύνθετους υδατάνθρακες, ασβέστιο, βιταμίνες.

Παράλληλα θα πρέπει να γίνει ενημέρωση των εφήβων για μία σωστή, ισοζυγισμένη διατροφή, ούτως ώστε να διαφοροποιηθεί ο τρόπος διατροφής τους. Η επαρκής γνώση έχει ως αποτέλεσμα την υγιεινότερη διατροφή ακόμη και στα εστιατόρια «γρήγορης τροφής» με την επιλογή γευμάτων χαμηλής θερμιδικής αξίας και αυξημένης περιεκτικότητας σε μέταλλα και ιχνοστοιχεία.

Είναι ευτυχές το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχει διαπιστωθεί η τάση για ενσωμάτωση στα μενού όλο και περισσότερων εστιατορίων «γρήγορης τροφής» προϊόντων «υγιεινής διατροφής» ( όπως σαλάτες, σούπες, ψητές πατάτες, νηστίσιμα, μεσογειακού τύπου μενού ) αλλά και προϊόντων (γευμάτων και ποτών) χαμηλής θερμιδικής αξίας(light).

Μύθοι και Πραγματικότητα για την Άσκηση

Μύθος : Για να αδυνατίσετε σε μία περιοχή πρέπει να κάνετε πολλές επαναλήψεις

Η πραγματικότητα: Τοπικό αδυνάτισμα χωρίς γενικό αδυνάτισμα, δεν υπάρχει. Με τις πολλές επαναλήψεις δε σημαίνει ότι καίτε και περισσότερες θερμίδες γιατί απλά, πολλές επαναλήψεις σημαίνει μικρή ένταση των ασκήσεων κι άρα μειωμένη καύση θερμίδων. Ο καλύτερος τρόπος μυϊκής σύσφιξης είναι ένας συνδυασμός ασκήσεων έντασης και ποσότητας.

Μύθος: Αν θέλετε να αδυνατίσετε κάνετε μόνον αερόμπικ.

Η πραγματικότητα: Αν πραγματικά θέλει κάποιος να αδυνατίσει θα πρέπει να συνδυάσει μία σωστή ολιγοθερμιδούχα διατροφή με αερόμπικ και προπόνηση με βάρη. Η δίαιτα θα εξασφαλίσει ένα μέρος του θερμιδικού ελλείμματος, το σωστό αερόμπικ θα βοηθήσει στην καύση περισσότερου λίπους και η προπόνηση με βάρη θα βοηθήσει στην μικρότερη απώλεια μυϊκού ιστού κατά τη διάρκεια της δίαιτας.

Mύθος : Θετικά αποτελέσματα από τη γυμναστική υπάρχουν μόνον εάν η γυμναστική διαρκεί πάνω από 15 λεπτά χωρίς διακοπή.

Η πραγματικότητα: Θετικά αποτελέσματα υπάρχουν με οποιονδήποτε τρόπο άσκησης -αρκεί να γίνεται τακτικά και να αυξάνονται σταδιακά επιβαρύνσεις. Για παράδειγμα έχει αποδειχτεί ότι 15 λεπτά συνεχούς άσκησης ισοδυναμούν με δύο πεντάλεπτα διαλειμματικής άσκησης γιατί, στη διαλειμματική άσκηση, μπορεί κάποιος να προπονηθεί με μεγαλύτερη ένταση.

Mύθος: Κάνοντας βάρη αποκτάς ογκώδεις μυς.

Η πραγματικότητα: Τα αποτελέσματα ενός προγράμματος με βάρη εξαρτώνται από πολλούς παράγοντες όπως ο τύπος του σώματος, το φύλο, η ένταση, η ποσότητα και, κυρίως, τα επίπεδα τεστοστερόνης. Ο μέσος άνθρωπος που δεν χρησιμοποιεί φάρμακα, μπορεί να φτιάξει με τα βάρη ένα καλύτερο σώμα αλλά ποτέ δεν μπορεί να φτιάξει τους ογκώδεις και γραμμωμένους μυς ενός μπόντι-μπίλντερ εκτός κι αν έχει τις γενετικές προδιαγραφές για αυτό κι εξειδικεύσει ανάλογα την προπόνηση και τη διατροφή του.

Μύθος : Όταν σταματήσει κανείς να γυμνάζεται οι μυς γίνονται λίπος.

Η πραγματικότητα: Μυς και λίπος είναι δύο διαφορετικοί τύποι ιστών και ποτέ δεν μπορούν να μετατραπούν το ένα σε άλλο. Απλά, όταν πάψει κανείς να γυμνάζεται,οι επιπλέον μυς δεν έχουν λόγο ύπαρξης, ατροφούν και μειώνεται η ποσότητά τους μέσα από ειδικές βιοχημικές διεργασίες. Η ποσότητα του λίπους συνήθως αυξάνεται γιατί το άτομο συνεχίζει να ακολουθεί μία παρόμοια διατροφή με αυτήν που έκανε όταν ασκούνταν και παράλληλα καίει λιγότερες θερμίδες γιατί δεν ασκείται αλλά και γιατί έχει λιγότερο μυϊκό ιστό από ό,τι πριν.

Μύθος : Οι αδύνατοι άνθρωποι δεν έχουν κανέναν λόγο να γυμνάζονται.

Η πραγματικότητα: Το ότι κάποιος είναι αδύνατος δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται γυμναστική. Πολλά αδύνατα άτομα έχουν υψηλότερα ποσοστά λίπους από το φυσιολογικό και ακόμα περισσότερα είναι εκτός φόρμας και με κακή φυσική κατάσταση. Τα αδύνατα άτομα είναι συνήθως επιρρεπή σε προβλήματα των οστών, όπως η οστεοπόρωση. Χρειάζονται λοιπόν αεροβική προπόνηση για να δυναμώσουν το καρδιαγγειακό τους σύστημα και βάρη για να δυναμώσουν μυς και οστά.

Μύθος : Οι φόρμες και οι ζώνες εφίδρωσης βοηθούν να χάσεις λίπος

Η πραγματικότητα: Οι φόρμες από πλαστικό είναι επικίνδυνες, ιδίως όταν κάνει ζέστη, επειδή εμποδίζουν την αποβολή θερμότητας, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος αφυδάτωσης. Ο,τι χάνεται είναι "νερό" το οποίο εύκολα ξαναπροσλαμβάνεται.

Μύθος : Όσο πιο πολύ γυμνάζεται κανείς τόσο καλύτερα.

Η πραγματικότητα: Η "υπερβολική" άσκηση έχει εξίσου αρνητικά αποτελέσματα με την αποχή από την άσκηση. Η έντονη άσκηση επί μακρό χρονικό διάστημα προκαλεί σύνδρομα υπέρχρησης, εξάντληση, καύση μυϊκών ιστών, προβλήματα στην καρδιά, επιβράδυνση του μεταβολισμού, μείωση της αντίστασης του ανοσοποιητικού συστήματος και, γενικά, είναι το ίδιο επικίνδυνη όπως και η αποχή από την άσκηση.