Η ΑΙΘΟΥΣΑ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ 2ου ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΓΑΛΑΤΣΙΟΥ

 

Σχεδιασμός και Λειτουργία  Προγράμματος

ΕΝΑ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΟΙ ΝΕΕΣ ΕΠΟΧΕΣ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΝΕΑ ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

ΤΑ ΝΕΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΑΠΑΙΤΟΥΝ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ

ΓΙΑΤΙ ΛΙΠΟΜΕΤΡΗΣΗ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ;

ΤΙ ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ;


ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ;

Η παχυσαρκία είναι μια χρόνια πολυπαραγοντική ασθένεια που αποτελεί ένα από τα κύρια προβλήματα υγείας του σύγχρονου ανθρώπου.

Η παχυσαρκία εμφανίστηκε τις τρεις τελευταίες δεκαετίες με μορφή επιδημίας κυρίως στις Δυτικού τύπου καταναλωτικές κοινωνίες. Στις αρχές της νέας χιλιετίας το 1/3 του γενικού πληθυσμού της γης θα είναι παχύσαρκοι.

Η παιδική και εφηβική παχυσαρκία είναι ανεξάρτητη από κοινωνικές τάξεις και εμφανίζεται ιδιαίτερα αυξημένη στην Ελλάδα τα τελευταία 20 χρόνια.

Από το 1970 ως σήμερα η παιδική παχυσαρκία έχει διπλασιαστεί ενώ ο ρυθμός της στην ηλικία 12-18 ετών έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια κατά 54%. Αυτή η αύξηση του σωματικού βάρους των παιδιών οφείλεται κύρια στην λάθος διατροφή τους και στην υποκινητικότητα.

Ο Κ.Φ.Α. έχει την δυνατότητα να αξιολογήσει βιολογικά τον μαθητή-τρια και να παίξει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας.

Παχυσαρκία ορίζεται σαν η βιολογική κατάσταση που συνοδεύεται από υπερβολική εναπόθεση λίπους στις λιπαποθήκες του οργανισμού.

Παχύσαρκος θεωρείται κάποιος που συγκεντρώνει ποσοστό σωματικού λίπους πάνω από 25% για άνδρες και πάνω από 30% για γυναίκες.

Οι τύποι της παχυσαρκίας είναι:

1. σε ολόκληρο το σώμα (πιο σύνηθες)
2. η «κοιλιακή» παχυσαρκία ή ανδροειδής η οποία αντιμετωπίζεται ευκολότερα
3. η γυναικοειδής «αχλάδι» που αντιμετωπίζεται δυσκολότερα

Από τα τρία είδη παχυσαρκίας η ανδροειδής ή παχυσαρκία σε σχήμα «μήλου» είναι αυτή που ενοχοποιείται περισσότερο για τις επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού (καρδιακή προσβολή).

Υπέρβαρος είναι αυτός που το σωματικό βάρος του υπερβαίνει τις νόρμες του στάνταρ βάρους για το ύψος και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, με ποσοστά λίπους από 20-25% για τους άνδρες και 30-35% για τις γυναίκες.


Ο ρόλος της άσκησης στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας

1. Η άσκηση έχει πολλαπλά και άμεσα οφέλη για την υγεία και μπορεί να ελαττώσει τις επιδράσεις της γενετικής προδιάθεσης.
2. Άσκηση μικρής ή μέτριας έντασης (π.χ. πρόγραμμα Φ.Α.) 3 φορές την εβδομάδα διάρκειας 40-60 min για 20 εβδομάδες δίνει μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές στην σύσταση του σώματος.
3. Η αερόβια άσκηση (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, ποδηλασία) βοηθάει στην μείωση του συνολικού σωματικού λίπους. Παράλληλα ο συνδυασμός αερόβιας άσκησης με ασκήσεις με βάρη (δύναμη) προλαμβάνει την φυσική απώλεια της άλιπης μάζας και της μυϊκής δύναμης, βελτιώνει την σύσταση του σώματος μεγιστοποιώντας την δύναμη και την αντοχή.
4. Οι μικρές και κατά πολλούς ασήμαντες καθημερινές δραστηριότητες (το συχνό σήκωμα κάθισμα στην καρέκλα, το ανέβασμα σκαλοπατιών, η ορθοστασία) ξεχωρίζουν τα άτομα που διατηρούν το βάρος τους σε σχέση μ’ αυτούς που παίρνουν κιλά.
5. Η άσκηση βοηθάει τα παχύσαρκα άτομα να μην ξαναπάρουν τα κιλά που με την άσκηση-δίαιτα θα χάσουν. Επίσης βοηθάει τον ασκούμενο να μην πάρει κιλά και σαν συμπλήρωμα δίαιτας καταπολεμά την παχυσαρκία.
6. Η άσκηση έχει μακροχρόνια αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας.

H στάση του παχύσαρκου μαθητή-τριας στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής

1.Τα παχύσαρκα παιδιά είναι λιγότερο δημοφιλή στην τάξη τους.
2. Τα παχύσαρκα παιδιά νιώθουν ότι δεν είναι καθόλου ελκυστικά για αυτό προφασίζονται διαφόρους λόγους (αδιαθεσία-ασθένεια) για να μην συμμετέχουν στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.
3. Τα παχύσαρκα κορίτσια δείχνουν απροθυμία συμμετοχής σε αισθητικά ή ρυθμικά αθλήματα όπως ο χορός, η ρυθμική-ενόργανη γυμναστική και συγχρονική κολύμβηση ενώ αντιγράφουν τα κινητικά μοντέλα των αγοριών συμμετέχοντας σε «ανδρικά» αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, οι ρίψεις του στίβου ή σε αθλήματα με μειωμένη κίνηση όπως η πετοσφαίριση γιατί φοβούνται να μην τους κοροϊδεύουν οι συμμαθητές τους.
4. Τα παχύσαρκα παιδιά δείχνουν λιγότερη προσοχή και ενδιαφέρον στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής.
5. Τα παχύσαρκα παιδιά πειράζουν τους συμμαθητές τους προκαλώντας τον Κ.Φ.Α. να τους προσέξει.
6. Τα παχύσαρκα παιδιά δεν καλλιεργούν καθόλου το ένστικτο του νικητή.
7.Τα παχύσαρκα παιδιά είναι πιο επιρρεπείς σε τραυματισμούς-υποκινητικότητα. Τραυματίζονται ευκολότερα στο ποδόσφαιρο, λιγότερο στη χειροσφαίριση και καλαθοσφαίριση ενώ αδυνατούν να κάνουν ασκήσεις ενόργανης γυμναστικής.

Tρόποι παρέμβασης του Κ.Φ.Α. για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας βασισμένοι στην οικογένεια

Ο Κ.Φ.Α. οφείλει να ενημερώσει τους γονείς για την βιολογική κατάσταση του παχύσαρκου ή υπέρβαρου μαθητή και να προτείνει την ιατρική αξιολόγηση του μαθητή για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού όσο πιο έγκυρα και επιστημονικά γίνεται.

Ακόμα οι συμβουλές από τον Κ.Φ.Α προς τους γονείς για ένα σωστό πρόγευμα και για σωστή διατροφή των μαθητών κατά την διάρκεια της σχολικής ημέρας θα μπορούσε να λειτουργήσει θετικά στην υιοθέτηση ενός υγιούς τρόπου ζωής.

Τρόποι παρέμβασης του Κ.Φ.Α. για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας βασισμένοι στο σχολείο

Το σχολείο και το μάθημα της Φυσικής Αγωγής είναι ένας πολύ σημαντικός φορέας προώθησης της υγείας και διεθνώς διαδραματίζει βασικό ρόλο στην προώθηση αξιών που σχετίζονται με έναν σωστό τρόπο ζωής.

Οι μαθητές περιμένουν πολλά από το μάθημα και τους διδάσκοντες της Φ.Α. γιατί και οι δύο παράγοντες καλύπτουν τις κινητικές (!) ανάγκες τους.

Η παρέμβαση του Κ.Φ.Α. στο παχύσαρκο παιδί θα πρέπει να είναι συγκεκριμένη και όχι γενική και αόριστη.

Θα πρέπει εκτός άλλων να περιλαμβάνει το σχεδιασμό σειράς προσωπικών, μετρήσιμων και κυρίως εφικτών για το παιδί στόχων.

Η αποτελεσματικότητα της παρέμβασης εξαρτάται όχι μόνο από τη στάση του Κ.Φ.Α. προς το παχύσαρκο παιδί αλλά και από τη στάση του προς το σχολικό περιβάλλον συνολικά.

Για το λόγο αυτό ο Κ.Φ.Α. είναι προτιμότερο:

1. να μην κάνει αυτό που θέλουν οι μαθητές (ακτιονισμός) γιατί θα τους οδηγήσει σε μειωμένη απόδοση και παρακίνηση κατά το μάθημα της Φ.Α.
2. να αποκαλεί τα παχύσαρκα παιδιά με το μικρό τους όνομα για να τον νιώθουν κοντά τους αλλά και να τα πείθει-επηρεάζει ευκολότερα και με αμεσότητα.
3. να παρέχει αυξημένες ευκαιρίες συμμετοχής στα παχύσαρκα παιδιά εντάσσοντάς τα στις «καλές» ομάδες των μαθητών κατά την διάρκεια της διδασκαλίας των γνωστικών αντικειμένων της Φ.Α.
4. να γνωρίζει ότι το σώμα και γενικότερα η εικόνα του Κ.Φ.Α. μέσω της θεωρίας των προτύπων και των κινήτρων επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό τον μαθητή για θέματα που αφορούν την σωστή σωματική ανάπτυξη του.
5. να γνωρίζει ότι το φύλο του Κ.Φ.Α. επηρεάζει σε ποσοστό 70% την αποτελεσματικότητα της προσέγγισης του μαθητή του ιδίου φύλου σε θέματα που έχουν να κάνουν με την παχυσαρκία.
6. να αποδέχεται ότι η υγεία είναι το σπουδαιότερο κίνητρο για την συμμετοχή των μαθητών στο μάθημα της Φ.Α. στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο και ακολουθούν η ενεργητικότητα, η ικανότητα και η ευδιαθεσία. Οι μαθητές του Λυκείου θα προσπαθούσαν περισσότερο στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής αν ο Κ.Φ.Α. μπορούσε να τους πείσει ότι η Φυσική Αγωγή είναι κάτι χρήσιμο για την υγεία και την ζωή τους.

Στο 80% των μαθητών αρέσει το μάθημα της Φ.Α. στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Από αυτούς το 20 % είναι τα παχύσαρκα παιδιά και οι πρωταθλητές που πιστεύουν ότι το μάθημα της Φ.Α. δεν τους προσφέρει τίποτα (βαριούνται-δεν έχει νόημα για αυτούς-επανάληψη αντικειμένων που γνωρίζουν πολύ καλά).

7. .να επιδιώκει την εισαγωγή αντικειμένων Αγωγής Υγείας και Διατροφής μέσα από το αναλυτικό πρόγραμμα Φυσικής Αγωγής στην Α/θμια και Β/θμια Εκπ/ση με την μορφή της παρέμβασης στους μαθητές και γονείς σε θέματα γνώσης της σωστής διατροφής, σωματικής άσκησης, της φυσικής και βιολογικής λειτουργίας και κατάστασης καθώς και συμβουλές για περιοδικούς βιοχημικούς ελέγχους.

8. να παρεμβαίνει στην κατάρτιση του καταλόγου των προϊόντων που πωλούνται από τα σχολικά κυλικεία επιδιώκοντας την πώληση μόνο των υγιεινών.

Βιβλιογραφία

1. Armstrong Neil et al. Peak Oxygen uptake and maturation in 12-yr olds. Medicine & Science in Sports and Exercise, pp. 165-169, 1998. American College of Sports Science.2. Γεωργιάδης Μ. και Bibble S.J.H. Συμπεριφοριστική Συμβουλευτική στην Παχυσαρκία: Περιπτωσιολογικές Μελέτες χρησιμοποιώντας τα στάδια αλλαγής συμπεριφοράς και την θεωρία αυτοπροσδιορισμού. Πρακτικά 1ου Συνεδρίου Άσκησης- Ευρωστίας-Υγείας, Αθήνα Νοέμβριος 2000.

3. Fahey Thomas. Η παχυσαρκία στην Δυτικού και Καταναλωτικού Τύπου Κοινωνία. Muscular Development (Eλληνική Έκδοση) 11, Οκτώβριος-Νοέμβριος 2000.
4. Garvie T.G. Adjusting Your Motivation Intrinsically. Coaching Science Update. University of Alberta. Edmonton.1981.5. McArdle William, Katch Victor and Katch Frank. Essentials of Exercise Physiology. pp. 525-531. Lea & Febiger 1994.
6. Sharp N.C. Fitness, exercise and sport in children. Sports Exercise and Injury 2,111-121 1996. Pearson Professional Ltd.
7. Sorensen L. et al. Sports Injuries in school-aged children. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sports, 8, pp. 52-56 1998. Munksgaard.
8. Schempp Paul et al. Subject Expertise and Teacher’s Khowlwedge. Journal of Teaching in Physical Education, 17, pp. 342-356,1998. Human Kinetics.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ

Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί ένα σοβαρό παγκόσμιο προβλημα. Στις ΗΠΑ υπολογίζεται ότι σήμερα το 15.5% των εφήβων (12 – 19 ετών) και το 15.3% των παιδιών (6-12 ετών) πάσχουν από παχυσαρκία. Επίσης φαίνεται ότι η παιδική παχυσαρκία παραμένει και στην ενήλικη ζωή στο 70% των περιπτώσεων. Στην Ελλάδα σήμερα το ποσοστό των παχυσάρκων παιδιών φθάνει το 10% ενώ ένα άλλο 18% θεωρούνται υπέρβαρα.

Η παχυσαρκία δεν είναι άμοιρη συνεπειών ακόμα και στην τρυφερή ηλικία. Σε μια πρόσφατη μελέτη της κλινικής προληπτικής ιατρικής και διατροφής του Πανεπιστημίου Κρήτης, βρέθηκε ότι το ένα στα δύο Ελληνόπουλα ηλικίας 4-7 ετών έχει ψηλή χοληστερόλη, ενώ το ένα στα τέσσερα εμφανίζει υπέρταση.

Αιτιολογία της παιδικής παχυσαρκίας

Περιορισμένη φυσική δραστηριότητα, ελάχιστη άσκηση, τηλεόραση, video παιγνίδια.
Χαμηλή κοινωνιοοικονομική κατάσταση.
Κακής ποιότητας τροφή. Συχνή κατανάλωση fast food και τροφίμων με ψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και θερμίδες.
Κακές διατροφικές συνήθειες που ευνοούν την υπερκατανάλωση τροφής (φαγητό μπροστά στην τηλεόραση, φαγητό σε προκαθορισμένες ώρες κλπ).
Περιβαλλοντικοί παράγοντες που παρακινούν για υπερκατανάλωση (διαφημήσεις τροφίμων, εύκολη πρόσβαση σε τρόφιμα κακής ποιότητας – περίπτερα, κυλικεία σχολείων, αυτόματες μηχανές πώλησης τροφίμων, καταστήματα fast food που μεταφέρουν τηλεφωνικά τρόφιμα κλπ).
Κληρονομικότητα.

Πώς αντιμετωπίζεται το πρόβλημα;

Τα παιδιά δεν είναι δυνατό να αντιληφθούν τις μακροχρόνιες βλαβερές συνέπειες της παχυσαρκίας και πολύ περισσότερο να συμμορφωθούν με δίαιτες.
Η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη μεσω της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης. Πρίν υποτιμήσουμε το ρόλο του σχολείου και του κράτους στην εκπαίδευση, πρέπει να τονίσουμε ότι το πρότυπο των παιδιών είναι οι γονείς.

Σύμφωνα με μια μελέτη της Αμερικανικής Εταιρίας Παχυσαρκίας φάνηκε ότι:

Μόνο το 30% των γονέων ενδιαφέρεται για το βάρος των παιδιών.
Μόνο το 12% των γονέων πιστεύουν ότι τα παιδιά τους είναι υπέρβαρα.
Μόνο το 27% πιστεύει ότι τα παιδιά δεν διατρέφονται υγιεινά.
Μόνο το 24% αντιλαμβάνεται ότι τα παιδιά στην εποχή μας δεν ασκούνται όπως παλαιότερα.
Μόνο το 35% των γονέων προβληματίζεται με την ανεπαρκή ενημέρωση σε θέματα διατροφής στο σχολείο.

Απαραίτητη είναι λοιπόν πρώτα η ενημέρωση των γονέων οι οποίοι έχουν και την κύρια ευθύνη, δεδομένου ότι τα παιδιά δεν είναι σε θέση να λάβουν από μόνα τους τα κατάλληλα μέτρα για την διατροφή και τον έλεγχο του βάρους τους.

Οι γονείς των παιδιών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα παχυσαρκίας ή ανορεξίας πρέπει να προωθήσουν σε συνεργασία τους με τους ειδικούς τις αναγκαίες αλλαγές στη διατροφή των παιδιών αλλά και τις συνήθειες ολόκληρης της οικογένειας.

Δυστυχώς όμως, πολλές φορές οι γονείς δεν λαμβάνουν σοβαρά υπ’ όψιν τους κινδύνους που εγκυμονεί η παχυσαρκία για την υγεία των παιδιών τους και δεν αντιλαμβάνονται πόσο αναγκαία είναι και η δική τους συμμετοχή προκειμένου να αλλάξουν οι συνήθειες των παιδιών τους.

Χρήσιμες οδηγίες προς τους γονείς

Ενθαρρύνετε τις φυσικές δραστηριότητες και συνδυάστε άσκηση με διασκέδαση (πχ μετακινήσεις με ποδήλατο, ομαδικά αθλήματα, τακτικό πλύσιμο αυτοκινήτου).
Υιοθετήστε μια πιο υγιεινή δίαιτα για όλη την οικογένεια.
Μαγειρεύετε στο σπίτι και αφήστε τα παιδιά να συμμετέχουν. Είναι μια σπουδαία ευκαιρία για να κάνετε ένα «μάθημα» υγιεινής διατροφής.
Μη σερβίρετε μεγάλες μερίδες.
Μην προτρέπετε ποτέ τα παιδιά να τρωνε γρήγορα και να αδειάζουν το πιάτο τους.
Μην πιέζετε τα παιδιά να φάνε όταν δεν νιώθουν πείνα.
Μην επιτρέπετε στα παιδιά να καταναλώνουν τροφές με ψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και ζάχαρη στο σχολείο (πχ τυρόπιτες, σάντουιτς, σοκολάτες και γλυκίσματα).
Μην τρωτε όταν διασκεδάζετε ή ασχολείστε με άλλου είδους δραστηριότητες (πχ τηλεόραση ή εργασία) και μην επιτρέπετε στα παιδιά το ίδιο.
Αποφύγετε τα ενδιάμεσα γεύματα με τροφές που είναι πλούσιες σε θερμίδες και ζάχαρη. Για δεκατιανό δώστε στα παιδιά κάτι πιο υγιεινό όπως φρούτα ή γιαούρτι.
Περιορίστε τα fast-foods σε μια το πολύ φορά την εβδομάδα.
Περιορίστε στο ελάχιστο την τηλεόραση. Μελέτες έχουν δείξει ότι ο χρόνος παρακολούθησης τηλεόρασης σχετίζεται άμεσα με το βάρος.

ΠΡΑΚΤΙΚΟΙ ΤΡΟΠΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΦΥΛΑΧΘΕΙΤΕ ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΓΡΙΠΗ

Απ΄τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Σειρά πρακτικών, και εύκολων να εφαρμοστούν, τρόπων προκειμένου να προφυλαχθείτε -και συνάμα να προφυλάξετε τους άλλους – από τη νέα γρίπη Α (Η1Ν1) έδωσε στη δημοσιότητα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Διαβάστε αναλυτικά παρακάτω:

Tι μπορώ να κάνω για να προστατευθώ από τη νέα γρίπη Α (H1N1);

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης του νέου ιού της γρίπης Α (H1N1) φαίνεται πως είναι παρόμοιος με τη μετάδοση της συμβατικής εποχιακής γρίπης, δηλαδή μέσω των σταγονίδιων που αποβάλλονται με την ομιλία, το φτέρνισμα ή το βήξιμο. Γι' αυτό το λόγο, κρατήστε τις... αποστάσεις. Μπορείτε να προστατευθείτε από τον ιό με το να αποφύγετε τη στενή επαφή με τους ανθρώπους που παρουσιάζουν συμπτώματα γρίπης, ει δυνατόν κρατώντας απόσταση περίπου 1 μέτρου.

Αναλυτικά θα πρέπει να λάβετε τα ακόλουθα μέτρα ασφαλείας:

- Αποφύγετε να ακουμπάτε το στόμα και τη μύτη σας
- Πλένετε σχολαστικά τα χέρια σας με σαπούνι και νερό, ή με αντισηπτικό με βάση το οινόπνευμα καθημερινά (ειδικά εάν ακουμπάτε το στόμα και τη μύτη σας, ή επιφάνειες που είναι ενδεχομένως μολυσμένες)
-Αποφύγετε τη στενή επαφή με τους ανθρώπους που είναι άρρωστοι
- Δώστε έμφαση στον εξαερισμό του χώρου σας, ανοίγοντας τα παράθυρα.
- Ενισχύστε τον οργανισμό σας φροντίζοντας να κοιμάστε επαρκώς (7 με 8 ώρες), να κάνετε υγιεινή διατροφή και γυμναστική.


Χρειάζεται να φοράω χειρουργική μάσκα;

Εάν δεν είστε άρρωστοι δεν ειναι απαραίτητο να φοράτε χειρουργική μάσκα.. Εάν φροντίζετε ένα άρρωστο πρόσωπο, μπορείτε να φορέσετε μάσκα όταν βρίσκεστε σε στενή επαφή με το πρόσωπο αυτό, να την πετάτε αμέσως μετά από την επαφή, και μετά να καθαρίζετε τα χέρια σας ενδελεχώς.
Εάν είστε άρρωστοι και επιβάλλεται να ταξιδέψετε, ή βρίσκεστε σε χώρο με πολύ κόσμο, καλύψτε το στόμα και τη μύτη σας. Η χρησιμοποίηση μιας χειρουργικής μάσκας μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά. Η λανθασμένη χρήση της όμως στην πράξη αυξάνει την πιθανότητα για μόλυνση.


Πώς ξέρω εάν έχω γρίπη Α (H1N1);

Δεν θα είστε σε θέση να αντιληφθείτε τη διαφορά μεταξύ της εποχιακής γρίπης και της γρίπης Α (H1N1) χωρίς ιατρική βοήθεια. Τα χαρακτηριστικά συμπτώματα είναι παρόμοια με τους εποχιακούς ιούς και περιλαμβάνουν τον πυρετό, το βήχα, τον πονοκέφαλο, πόνους στο σώμα, ενοχλήσεις στο λαιμό και συνάχι. Μόνο ο γιατρός σας μπορεί να επιβεβαιώσει αν όντως είσθε ασθενής της γρίπης Α (H1N1).


Νομίζω ότι είμαι άρρωστος. Τι πρέπει να κάνω;

-Εάν αισθάνεστε αδιάθετοι, έχετε υψηλό πυρετό, βήχα ή σας πονάει ο λαιμός μείνετε στο σπίτι μακριά από τον εργασιακό σας χώρο, το σχολείο ή μέρη με πολύ κόσμο.
-Καταναλώνετε άφθονα υγρά.
-Καλύψτε τη μύτη και το στόμα σας όταν θα βήχετε ή φτερνίζεστε, και αν χρησιμοποιείτε χαρτομάντηλα, να τα πετάτε προσεκτικά στα σκουπίδια. Καθαρίζετε τα χέρια σας αμέσως μετά με σαπούνι και νερό, ή με αντισηπτικό με βάση το οινόπνευμα.
- Αν δεν διαθέτετε χαρτομάντηλο όταν φτερνίζεστε ή βήχετε, χρησιμοποιήστε το εσωτερικό μέρος του αγκώνα σας.
- Χρησιμοποιήστε χειρουργική μάσκα για να εμποδίσετε τη μετάδοση σταγονιδίων όταν βρίσκεστε κοντά σε άλλους ανθρώπους. Χρησιμοποιήστε όμως τη μάσκα προσεκτικά.
- Ενημερώστε το συγγενικό και φιλικό σας περιβάλλον ότι είστε άρρωστος, και αποφύγετε να έρχεστε σε επαφή μαζί τους.
-Αν είναι δυνατόν, επισκεφθείτε έναν γιατρό πριν αποφασίσετε να πάτε σε νοσηλευτικό ίδρυμα, προκειμένου να διαπιστωθεί αν είναι απαραίτητη ιατρική εξέταση.


Να πάρω αντιβιοτικό σε περίπτωση που αρρωστήσω;

Όχι. Θα πρέπει να πάρετε αντιβιοτικό μόνο αν ο γιατρός σας σας χορηγήσει συνταγή. Δεν θα πρέπει να καταναλώνετε αντιβιοτικά για να καταπολεμήσετε τη γρίπη, ούτε ακόμη για προληπτικούς λόγους, χωρίς συνταγή γιατρού, ενώ θα πρέπει να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν αγοράζετε αντιβιοτικά μέσω διαδικτύου.


Θα πρέπει να σταματήσω να θηλάζω το μωρό μου αν είμαι άρρωστη;

Όχι, εκτός αν ο γιατρός που σας παρακολουθεί σας το ζητήσει. Έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί σε άλλους τύπους γρίπης, καταδεικνύουν ότι ο θηλασμός βοηθάει τα βρέφη ενισχύοντας το ανοσοποιητικό τους σύστημα και μειώνοντας τον κίνδυνο αναπνευστικών λοιμώξεων. Ο θηλασμός προσφέρει την πλέον θρεπτική τροφή για τα μωρά και ενισχύει την βιολογική άμυνα τους.


Πότε κάποιος θα πρέπει να ζητήσει ιατρική βοήθεια;

Κάποιος θα πρέπει να ζητήσει ιατρική βοήθεια αν έχει προβλήματα αναπνοής, ή βρίσκεται σε εμπύρετο κατάσταση για πάνω από 3 ημέρες.
Οι γονείς που έχουν άρρωστο παιδί θα πρέπει να ζητήσουν ιατρική φροντίδα, αν αυτό έχει προβλήματα αναπνοής, βρίσκεται σε εμπύρετο κατάσταση επί μέρες ή έχει σπασμούς.
Στις περισσότερες περιπτώσεις η φροντίδα στο σπίτι – ανάπαυση, κατανάλωση άφθονων υγρών και η χρήση παυσίπονων- είναι αρκετή για τη σταδιακή ανάκαμψη του οργανισμού των παιδιών.
Θα πρέπει όμως να αποφευχθεί η χρήση παυσίπονων με ακετυλοσαλικυλικό οξύ (ασπιρίνη), λόγω του συνδρόμου Reye (οξεία εγκεφαλοπάθεια. Εμφανίζεται συνήθως κατά την υποχώρηση μερικών λοιμώξεων που οφείλονται σε ιούς) που προσβάλλει τα βρέφη και τα παιδιά κάθε ηλικίας, συχνότερα μεταξύ 5-15 ετών. Αν κατά τη διάρκεια της ανεμοβλογιάς ή της γρίπης χορηγηθεί ασπιρίνη, υπάρχει πιθανότητα να εμφανισθεί το σύνδρομο.


Μπορώ να πάω για εργασία αν έχω τη γρίπη αλλά αισθάνομαι καλά;

Όχι. Είτε έχετε τη γρίπη A(H1N1) είτε τη συμβατική εποχιακή γρίπη, θα πρέπει να παραμείνετε στο σπίτι σας, μέχρι να εξαλειφθούν τα συμπτώματα. Λαμβάνοντας αυτή την προφύλαξη, προστατεύετε τους συναδέλφους σας και όχι μόνο.


Μπορώ να ταξιδέψω;

Αν δεν αισθάνεστε καλά, ή έχετε συμπτώματα γρίπης, δεν θα πρέπει να ταξιδέψετε. Αν έχετε αμφιβολίες για την υγεία σας, θα πρέπει να ζητήσετε τη συνδρομή του γιατρού σας

ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΜΕΛΛΟΝ Η ΦΥΣΙΚΗ ΑΓΩΓΗ ΑΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΑΓΕΙ ΜΕ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΤΗΝ ΣΧΟΛΙΚΗ ΥΓΕΙΑ...ΚΑΙ ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΛΟΙ ΜΑΣ

Η κοινοπραξία της μελέτης HELENA θεωρεί ότι το κλειδί στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη των ασθενειών στον 21ο αιώνα είναι να καθιερωθεί ένα περιβάλλον που υποστηρίζει τις θετικές συμπεριφορές υγείας και τον υγιεινό τρόπο ζωής. Παρά την επιστημονική πρόοδο, οι μη μεταδιδόμενες ασθένειες είναι ακόμα ανάμεσα στις πιο συχνές αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας στην Ευρώπη. Οι περισσότερες από αυτές τις ασθένειες έχουν τις ρίζες τους στην παιδική και εφηβική ηλικία αλλά η σχέση ανάμεσα στην ανάπτυξη μη μεταδιδόμενων ασθενειών και τη διαδικασία της εφηβείας δεν είναι καλά κατανοητή.


Πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας - εξέταση των αποτελεσματικών πρωτοβουλιών (2/4)
Τα προγράμματα για την πρόληψη του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία, που εστιάζουν στην τροποποίηση της διαιτητικής συμπεριφοράς, την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ή τη μείωση του καθιστικού τρόπου ζωής, είναι εν εξελίξει για χρόνια σε χώρες σε όλο τον κόσμο. Ενθαρρυντικά αποτελέσματα έχουν δώσει χρήσιμα δεδομένα για την ανάπτυξη μελλοντικών πρωτοβουλιών. Το παρόν αποτελεί το δεύτερο μέρος μίας σειράς άρθρων που πραγματεύονται τις τρέχουσες έρευνες για την πρόληψη της παχυσαρκίας στην παιδική ηλικία.

Η δίαιτα

Οποιοδήποτε πρόγραμμα πρόληψης της παχυσαρκίας που στοχεύει στον γενικό πληθυσμό παιδιών δεν μπορεί να χρησιμοποιεί μία διαιτητική θεραπευτική αγωγή που έχει ως στόχο τη μείωση της θερμιδικής πρόσληψης, δεδομένου ότι αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει ανεπιθύμητη απώλεια βάρους στα μη υπέρβαρα παιδιά. Ιδανικά, οποιοδήποτε πρόγραμμα δημόσιας υγείας θα στόχευε στη μείωση του ποσοστού τόσο των υπέρβαρων όσο και των λιποβαρών παιδιών, κατά συνέπεια οι μελέτες έχουν στόχο να βελτιώσουν τη γενική «ποιότητα» της δίαιτας. Παραδείγματος χάριν με μείωση της πρόσληψης λίπους (1), αύξηση των μερίδων φρούτων και λαχανικών (2) ή μείωση της κατανάλωσης ανθρακούχων αναψυκτικών (3).

Η σωματική δραστηριότητα στο σχολείο
Οι απαιτήσεις των σύγχρονων σχολικών προγραμμάτων σπουδών καθιστούν δύσκολο να περιληφθεί οποιαδήποτε πρόσθετη σωματική δραστηριότητα, δεδομένου ότι υπάρχουν φόβοι ότι το γεγονός αυτό μπορεί να επιφέρει αρνητική επίδραση στην ακαδημαϊκή απόδοση του παιδιού. Ωστόσο, μια αυστραλιανή μελέτη σε σχολεία πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, που εισήγαγε 1¼ ώρες γυμναστικής ημερησίως, δεν έδειξε καμία απώλεια της ακαδημαϊκής ικανότητας των παιδιών (που αξιολογήθηκε με αριθμητικά και αναγνωστικά τεστ), παρά τη μείωση των διδακτικών ωρών κατά 40-60 λεπτά την ημέρα (4). Η μελέτη έδειξε βελτίωση της ικανότητας για σωματική εργασία και σημαντική μείωση στο σωματικό λίπος σε σχέση με τα παιδιά που ακολούθησαν το συνηθισμένο πρόγραμμα φυσικής αγωγής. Το εν λόγω πρόγραμμα έχει εγκριθεί από τότε στο 60% των σχολείων πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην πολιτεία στη νότια Αυστραλία. Τίποτα παρόμοιο δεν έχει ερευνηθεί ακόμα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπου η πίεση για επιτυχία στις εξετάσεις είναι πολύ μεγάλη.

Η σωματική δραστηριότητα στον ελεύθερο χρόνο
Οι δραστηριότητες στον ελεύθερο χρόνο είναι επίσης πολύ σημαντικές, κυρίως για τα μεγαλύτερης ηλικίας παιδιά, τα οποία αρχίζουν να κάνουν τις επιλογές τους για το πώς θα ξοδεύουν τον ελεύθερο χρόνο τους. Η τρέχουσα γαλλική έρευνα ICAPS (5) δίνει έμφαση στην αύξηση της ψυχαγωγικής και σωματικής δραστηριότητας στην καθημερινή ζωή των εφήβων. Στο πλαίσιο της έρευνας , διενεργήθηκαν συζητήσεις μέσα στην τάξη και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, προκειμένου να αναπτύξουν τα παιδιά στην ομάδα παρέμβασης θετική στάση απέναντι στην άσκηση. Επιπλέον, τόσο κατά τη διάρκεια των διαλειμμάτων όσο και μετά από το σχολείο προσφέρθηκαν δοκιμές ελκυστικών δραστηριοτήτων. Πρακτική υποστήριξη προήλθε από την επέκταση της υπηρεσίας σχολικών λεωφορείων (ευέλικτα ωράρια δρομολογίων) και την προσαρμογή του χρόνου και των εγκαταστάσεων για τις δραστηριότητες. Έμφαση δόθηκε στη διασκέδαση, την κοινωνικότητα και τη δημιουργία φίλων σε ένα μη ανταγωνιστικό περιβάλλον. Μετά από έξι μήνες παρέμβασης, το ποσοστό και των αγοριών και των κοριτσιών που συμμετείχαν στις σωματικές δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου αυξήθηκε σημαντικά στην ομάδα παρέμβασης, ενώ παρέμεινε αμετάβλητο στα παιδιά της ομάδας ελέγχου. Μετά από 2 χρόνια, υπήρχαν 20% λιγότερο υπέρβαρα παιδιά στην ομάδα "δράσης" έναντι της ομάδας "ελέγχου". Άλλες μελέτες έχουν ενσωματώσει μια παρόμοια εκπαιδευτική προσέγγιση και κοινωνικής υποστήριξης στις σχολικές τάξεις, προκειμένου να ενθαρρύνουν τους εφήβους να είναι πιο δραστήριοι στην καθημερινή τους ζωή (2).

Η καθιστική συμπεριφορά
Μερικές από τις πιο επιτυχημένες μελέτες επικεντρώθηκαν στη μείωση του αριθμού ωρών που ξοδεύονται καθιστικά. Μια μικρή μελέτη σε ένα σχολείο στις ΗΠΑ παρείχε σε παιδιά ηλικίας 8 και 9 ετών ένα εξάμηνο πρόγραμμα 18 μαθημάτων, που εστίαζε στη μείωση της τηλεθέασης και των παιχνιδιών ηλεκτρονικού υπολογιστή (6). Σε σύγκριση με τα παιδιά ενός σχολείου ελέγχου, τα παιδιά που υπεβλήθησαν στην παρέμβαση είχαν χαμηλότερο μέσο δείκτη μάζας σώματος (ένα μέτρο του βάρους σε σχέση με το ύψος) και πάχος δερματικών πτυχών. Οι γονείς ανέφεραν, επίσης, μείωση του χρόνου που παρακολουθούσαν τηλεόραση τα παιδιά τους. Καμία μελέτη σε μεγαλύτερα παιδιά δεν έχει εστιάσει μόνο στη μείωση του χρόνου παρακολούθησης τηλεόρασης, αλλά η μελέτη « Planet Health» στις ΗΠΑ (2) διαπίστωσε ότι η τηλεόραση και η παχυσαρκία συνδέονται σαφώς στα έφηβα κορίτσια (αλλά όχι στα αγόρια), και ότι για κάθε ώρα τηλεόρασης που μειώθηκε, σημειώθηκε μείωση της τάξεως του 15% στον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας. Η μελέτη ICAPS που αναφέρεται παραπάνω (5) έχει καταδείξει μείωση του αριθμού εφήβων που παρακολουθούν πάνω από 3 ώρες τηλεόραση ημερησίως, αλλά πάλι με μεγαλύτερη επιτυχία στα κορίτσια απ’ ό,τι στα αγόρια.

Βιβλιογραφικές αναφορές
1. Caballero B et al (2003) Pathways: a school-based randomised controlled trial for the prevention of obesity in American Indian schoolchildren The American Journal of Clinical Nutrition 78:1030-1038
2. Gortmaker SL et al (1999) Reducing obesity via a school-based interdisciplinary intervention among youth: Planet Health. Archives of Pediatric Adolescent Medicine 153:409-418
3. James J et al (2004) Preventing childhood obesity by reducing consumption of carbonated drinks: cluster randomised controlled trial. British Medical Journal 328: 1237
4. Dwyer T et al (1983) An investigation of the effects of daily physical activity on the health of primary school students in South Australia. International Journal of Epidemiology 12:308-313
5. Simon C et al (2004) Intervention centred on adolescents’ physical activity and sedentary behaviour (ICAPS): concept and 6-month results. International Journal of Obesity 28:(Supplement 3) S96-S103
6. Robinson TN (1999) Reducing children’s television viewing to prevent obesity. Journal of the American Medical Association 282:1561-1567

FOOD TODAY 12/2006